„Polskie dzieci w Kraju Kwitnącej Wiśni” autorstwa dr Sylwii Szarejko, a w opracowaniu graficznym Doroty Klimowicz-Bołtromiuk, to najnowsza publikacja z serii „Małe historie Sybiru”. Wyjątkowa – w językach polskim i japońskim. Opowiada poruszającą historię o tym, jak w 1920 r. rząd Japonii i Japoński Czerwony Krzyż pomogły tysiącom polskich dzieci – potomków osadników i zesłańców – wydostać się z ogarniętej wojną domową Rosji, a po koniecznej rekonwalescencji – dotrzeć do niepodległej już Polski.

Ambasador Japonii w Polsce, Akio Miyajima, przybył do Białegostoku w towarzystwie attaché kulturalnego, Kenichi Kojima. Goście uczestniczyli nie tylko w spotkaniu z publicznością, ale i mieli okazję przyjrzeć się zajęciom edukacyjnym na temat „syberyjskich dzieci”, jakie muzealni edukatorzy przygotowali dla uczniów jednej ze szkół podstawowych.

O Japonii dla najmłodszych

Grupa drugoklasistów, przygotowana przez dr. Piotra Popławskiego, powitała wchodzących do sali gości japońskim pozdrowieniem: „Konnichiwa!”. Potem był czas na poznanie podstawowych informacji na temat Kraju Kwitnącej Wiśni oraz historii polskich dzieci goszczonych tak serdecznie w Japonii.

Na koniec uczniowie zaproszeni zostali do ozdobienia płóciennych toreb tradycyjną japońską techniką hapa zome. Aby powstała dekoracja, należy ułożyć na materiale świeże liście i kwiaty o intensywnym zabarwieniu, a następnie wydobyć z nich naturalny pigment, dociskając rośliny do tkaniny – na przykład gumowym młotkiem. Było głośno! Do kreatywnej zabawy dołączył także sam ambasador.

– Chcieliśmy pokazać kulturę Japonii i pomoc jej mieszkańców polskim dzieciom, stosując formy wprost zaczerpnięte z japońskiej kultury i tamtejszych metod edukacyjnych. Stąd wykorzystanie teatrzyku kamishibai i warsztaty hapa zome – mówił po zajęciach prowadzący je dr Piotr Popławski. – Dzięki temu dzieci nie tylko poznały ciekawą i ważną historię, ale też zrobiły to w sposób, który może je zainspirować do dalszego poznawania tego bardzo ciekawego kraju i jego mieszkańców – dodał.

– Pan ambasador był bardzo pozytywnie zaskoczony wiedzą o japońskich tradycjach i kulturze wśród uczestników zajęć mimo ich młodego wieku – przyznał dr Popławski.

Spotkanie wokół książki

Po południu na spotkanie wokół książki do Muzeum przybyła publiczność – nie zabrakło białostockich Sybiraków – i liczni przedstawiciele mediów.

Otwierając spotkanie, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru, prof. dr hab. Wojciech Śleszyński, mówił:

– Chcemy upowszechniać tę ważną historię o tym, jak w latach 20. XX wieku Cesarstwo Wielkiej Japonii z rodziną cesarską, przy wsparciu Japońskiego Czerwonego Krzyża, błyskawicznie odpowiedziały na apel Polskiego Komitetu Ratunkowego Dzieci Dalekiego Wschodu, by ewakuować polskie dzieci z Syberii.

– Setna rocznica powrotu małych Polaków do ojczyzny jest doskonałą okazją, by zwrócić uwagę na więzy łączące Polskę i Japonię. My jako Muzeum Pamięci Sybiru uważamy, że jest naszym obowiązkiem przekazać tę historię kolejnym pokoleniom – podkreślił profesor Śleszyński.

Prawdziwych przyjaciół poznaje się…

W swoim wystąpieniu Ekscelencja Akio Miyajima dziękował Muzeum Pamięci Sybiru za przygotowanie książki o polskich dzieciach w Kraju Kwitnącej Wiśni.

– Jako ambasador Japonii przebywam w Polsce od blisko trzech lat. Zawsze odczuwałem wielką przyjaźń i zaufanie względem Japonii ze strony Polaków. Epizod japońskiej pomocy dla „syberyjskich dzieci” stał się ważną składową fundamentów pod silną, trwającą ponad wiek, japońsko-polską przyjaźń – mówił ambasador.

– We wrześniu tego roku miałem zaszczyt uczestniczyć w dwóch ważnych wydarzeniach. Pierwszym było odsłonięcie pamiątkowej tablicy na Muzeum Manggha w Krakowie. Drugą była ceremonia w Warszawie, upamiętniająca setną rocznicę akcji ratowania polskich „syberyjskich dzieci” przez Japonię, prowadzoną przez ośrodek Fukudenkai, który przed laty przyjął 400 dzieci. W uroczystości wzięły udział pierwsza dama Agata Duda i pani Akie Abe, żona niegdysiejszego premiera Japonii – opowiadał.

– Byłem głęboko poruszony spotkaniem ze 130 członkami rodzin dzieci uratowanych z Syberii. Te wydarzenia stały się kamieniami milowymi w rozwoju przyjaźni między naszymi krajami na kolejne sto lat – dodał.

– Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie, Japonia i Polska to kraje kwitnącej przyjaźni – zakończył po polsku ambasador Akio Miyajima.

Autorka przedstawia swoją książkę

Po oficjalnych wystąpieniach przyszedł czas na opowieść dr Sylwii Szarejko, autorki książki „Polskie dzieci w Kraju Kwitnącej Wiśni”.

– Pierwsze grupy polskich dzieci przybyły do Japonii z ogarniętej wojną domową Rosji już w 1920 roku. Łącznie do 1922 roku do Kraju Kwitnącej Wiśni dotarło ponad 700 dzieciaków. Ich pierwszymi przystankami były miasta Tsuruga, leżące na wyspie Honsiu lub Osaka. Władze japońskie natychmiast otoczyły „dzieci syberyjskie” opieką – opowiadała badaczka.

– Wygłodzone i cierpiące z powodu wielu chorób dzieci otrzymały natychmiastową pomoc w szpitalu, zaś pozostałe skierowano do Ośrodka Pomocy Społecznej Fukudenkai na obrzeżach Tokio. Zaś o wyposażenie dzieci w nowe ubranka, bieliznę i buciki zadbał Japoński Czerwony Krzyż – tłumaczyła zebranym dr Sylwia Szarejko. Oprócz zakwaterowania, wyżywienia, leczenia i rehabilitacji, dzieciom zorganizowano także szkołę, zajęcia dodatkowe i wycieczki. Pozostawały pod opieką pielęgniarek i opiekunów, a dzięki zabawom z japońskimi dziećmi czuły się niemal jak w domu. Dla „dzieci syberyjskich” okres pobytu w Japonii jawił się jako najbardziej niezwykły i piękny czas ich życia, który silnie zapisał się w ich pamięci – mówiła autorka.

Dr Sylwia Szarejko przyznała, że w procesie przygotowywania publikacji spotkała się z ogromną życzliwością i gotowością do współpracy ze strony wielu podmiotów:

– Zwróciłam się z prośbą o udostępnienie zdjęć do japońskich instytucji: Japońskiego Czerwonego Krzyża, Ośrodka Pomocy Społecznej Fukudenkai oraz Muzeum Meiji-Mura. Byłam mile zaskoczona szybkością otrzymywanych odpowiedzi i zgód na wykorzystanie fotografii, wyrażonych błyskawicznie przez wszystkie instytucje. Jestem za to ogromnie wdzięczna, bo znacząco wzbogaciły one tę publikację. Instytut Polski w Tokio również zezwolił na użycie zdjęć przedstawiających wybrane inicjatywy umacniające dialog polsko-japoński – tłumaczyła.

– Niezaprzeczalnym atutem tej publikacji jest również to, że jest ona dwujęzyczna. Wspaniałe tłumaczenie tekstu na język japoński jest zasługą pani Ayaki Jimbo. Bez jej wiedzy oraz życzliwych podpowiedzi znakomitego znawcy tematu – pana Akinori Nishikawa, Dyrektora Muzeum Portu Humanitaryzmu w Tsurudze, ta książka byłaby z pewnością znacznie uboższa – podkreślała prelegentka.

– Ogromne wsparcie, którego doświadczyłam podczas pisania tej książki, zarówno ze strony japońskiej, jak i polskiej, było potwierdzeniem tego, o czym pisał w swoich wspomnieniach jeden z bohaterów tej książki: „Życzliwość, serdeczność, ciepły i ujmujący stosunek” – takie emocje zapamiętały ze swojego pobytu w Japonii „polskie dzieci Sybiru”. Ja wynoszę takie same wrażenia po ukończeniu pracy nad tą publikacją. Chciałabym także złożyć w tym miejscu wyrazy wdzięczności Ambasadorowi Rzeczypospolitej Polskiej w Japonii – Panu Pawłowi Milewskiemu oraz Ambasadorowi Japonii w Polsce – Jego Ekscelencji Miyajima Akio za to, że zechcieli swoim autorytetem i słowem wstępnym podkreślić znaczenie zarówno tematu polsko-japońskiej współpracy, jak i samej książki – powiedziała dr Sylwia Szarejko.

Na koniec spotkania publiczność mogła zakupić książkę i zdobyć autograf autorki. Wiele osób skorzystało także z okazji, by obejrzeć przygotowaną przez Ambasadę Japonii w Polsce przenośną wystawę na temat polsko-japońskich relacji.

Mogli dzięki temu poznać także bliżej epizod z naszej wspólnej historii, której bohaterami były uratowane z Syberii dzieci i wszyscy, którzy – zarówno po japońskiej, jak i polskiej stronie – zaangażowali się w ich ratowanie.

Książkę Sylwii Szarejko „Polskie dzieci w Kraju Kwitnącej Wiśni” można kupić w sklepie stacjonarnym Muzeum Pamięci Sybiru lub przez internet.

Kliknij tutaj, aby kupić———-> książkę