Narges Kharghani przyjechała, aby w zasobach Muzeum poszukać materiałów do swojego filmu o Marii Bajdan, polskiej Sybiraczce, która z Armią generała Andersa trafiła do Iranu i zdecydowała się tam pozostać. Wyszła za mąż, urodziła dzieci.

– Pani Maria zmarła w 2021 roku, ale w ciągu sześciu lat pracy nad filmem dużo z nią rozmawiałam i dokonałam wielu nagrań – opowiadała nam reżyserka. – Mam jej opowieści w języku polskim i farsi. Myślę też o kolejnej produkcji, tym razem poświęconej jej przyjaciółce, Eleonorze Barskiej, która żyje dotąd w Iranie.

Narges Kharghani obejrzała wystawę stałą Muzeum Pamięci Sybiru, w tym Memoriał Katyński. – Znam film Andrzeja Wajdy – mówiła. W ostatniej sali naszej stałej ekspozycji dołączyła do osób pozostawiających tu swoje przesłanie. – Napisałam: „Świat bez wojny” – powiedziała, wrzucając piłeczkę z napisem w swoim ojczystym języku do jednej z liter napisu „pamięć”.

Reżyserkę oprowadzał dr Tomasz Danilecki, który pomógł także w poszukiwaniu informacji o miejscu, do którego trafiła w ramach deportacji Maria Bajdan ze swoją rodziną. Dokumentalistka spędziła też czas w muzealnym Dziale Zbiorów, gdzie jego kierowniczka, Katarzyna Śliwowska, pomogła dokonać wyboru fotografii z przedwojennych Kresów. – Interesują mnie zdjęcia z Nowogródka i okolic, to stamtąd pochodziła pani Maria – mówiła Narges Kharghani.

Wiosną 1942 r. rozpoczęła się ewakuacja Armii gen. Andersa ze Związku Sowieckiego. Około 110 tys. osób (ok. 70 tys. żołnierzy oraz 40 tys. cywilów, przeważnie kobiet i dzieci) przepłynęło statkami przez Morze Kaspijskie do Iranu. Tam zostali ulokowani w obozach dla uchodźców w Pahlevi (obecnie Bandar e-Anzali), Maszhadzie, Isfahanie, Ahwazie i Teheranie. Mimo, że zostali serdecznie przyjęci przez miejscową ludność, wielu zmarło od chorób i z wycieńczenia. Do 1945 r. niemal wszyscy zostali ewakuowani dalej na Bliski Wschód, a następnie rozrzuceni po różnych kontynentach. W Iranie pozostała jednak niewielka grupa Polaków, których potomkowie mieszkają tam do dziś.