Bieg Pamięci Sybiru to nocny bieg na 5 km, impreza łącząca sport i upamiętnienie polskich obywateli zsyłanych (w czasach carskich) i deportowanych (przez władze sowieckie) w głąb Rosji, później Związku Sowieckiego. Odbywa się zawsze w lutym, aby przypomnieć, że 10 lutego 1940 roku miała miejsce pierwsza masowa akcja deportacji obywateli polskich z terenów zajętych przez Sowietów.
Imprezę organizują Muzeum Pamięci Sybiru i Fundacja Białystok Biega.
6. Bieg Pamięci Sybiru – kiedy i gdzie?
Bieg od 2019 r. realizowany jest stacjonarnie w Białymstoku, a od 2023 – także we Wrocławiu, w którym po II wojnie światowej zamieszkało wielu byłych mieszkańców Kresów doświadczonych pobytem na Sybirze.
Co roku można wziąć udział w edycji wirtualnej, trwającej aż do końca lutego i umożliwiającej udział osobom mieszkającym w dowolnym miejscu na świecie, a także tym o słabszej kondycji (w tej formule dystans można przebiec lub przejść we własnym tempie).
W tym roku impreza odbędzie się w Białymstoku 10 lutego w Lesie Turczyńskim, a we Wrocławiu, w Lesie Osobowickim, w sobotę 17 lutego. W obu lokalizacjach start o 18.00.
Bieg wirtualny będzie trwał od 10 do 29 lutego.
W tym roku Muzeum Pamięci Sybiru zyskało partnera, który wspiera nas w przygotowaniu i promowaniu biegu stacjonarnego we Wrocławiu.
Wybór tego miasta dla drugiego biegu stacjonarnego nie jest przypadkowy. Wrocław stał się miejscem osiedlenia dla wielu byłych mieszkańców ziem utraconych przez Polskę po 1945 r. na rzecz Sowietów. Tu także zamieszkało wielu Sybiraków, którzy po opuszczeniu Związku Sowieckiego nie mieli dokąd wracać – ich rodzinne strony znalazły się poza granicami Polski.
Centrum Historii Zajezdnia i jego „Golgota Wschodu”
Centrum Historii Zajezdnia, prowadzone przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, działa we Wrocławiu od 2007 roku. Zajmuje się dokumentowaniem oraz popularyzacją powojennej historii Wrocławia i Dolnego Śląska. Prowadzi badania naukowe, organizuje wystawy i konferencje, proponuje szeroki wybór zajęć edukacyjnych.
„Zajezdnia” zaprasza zwiedzających do trzech oddziałów. W głównym – byłej zajezdni tramwajowej na ulicy Grabiszyńskiej – prezentuje wystawę poświęconą historii Wrocławia w latach 1945-2016. Na ulicy Nowowiejskiej działa Dom Edyty Stein. Z kolei na ulicy Wittiga 10 mieści się Sanktuarium Golgoty Wschodu. Znajdująca się tam wystawa opowiada o Sybirze i prezentuje sybirackie pamiątki. To sprawiło, że Centrum Historii Zajezdnia stało się dla Muzeum Pamięci Sybiru naturalnym partnerem do popularyzowania idei Biegu Pamięci Sybiru na Dolnym Śląsku.
Tak Zajezdnia opisuje swoją sybiracką ekspozycję:
„Wystawa „Golgota Wschodu” mieści się na ponad 260 m2 i składa się z dwóch przestrzeni. Pierwsza wprowadza w tematykę represji związanych z zesłaniami na Syberię, począwszy od XVII do XIX wieku. Druga sekcja to główny trzon wystawy dotyczący zesłań w trakcie II wojny światowej, zainicjowanych wywózką 10 lutego 1940 roku. Ekspozycja obejmuje ponadto inne wątki ważne dla zrozumienia martyrologii Polaków na Wschodzie, jak np. temat zbrodni katyńskiej. Ekspozycja jednakże nie jest w pełni skupiona tylko na wymiarze cierpienia, znajduje się tu wiele wątków ukazujących niezłomność, hart ducha, a także pomysłowość rodaków w przetrwaniu, a także ucieczce z tej niegościnnej krainy.”
Propozycje dla uczestników Biegu
Na 6. Bieg Pamięci Sybiru można się zarejestrować na stronie www.biegpamiecisybiru.pl/rejestracja
Jak zawsze na trasie biegów stacjonarnych pojawią się nastrojowe aranżacje, które tak cenią i chwalą co roku uczestnicy imprezy. Na każdego zarejestrowanego uczestnika czekać będzie pakiet startowy, a dla tych, którzy ukończą bieg – pamiątkowy medal prezentujący kolejny z eksponatów Muzeum Pamięci Sybiru.
Muzeum Pamięci Sybiru szczególnie zachęca do udziału w powiązanej z Biegiem akcją „Biegnę dla Sybiraka”. Na etapie rejestracji można wskazać, jakiemu Sybirakowi lub Sybiraczce chce się zadedykować swój wysiłek. Można podać nazwisko znanej sobie postaci lub krewnego albo skorzystać z propozycji przygotowanych przez Muzeum. Informacja o wybranej osobie znajdzie się na numerze startowym biegacza/biegaczki.
W poprzedniej, 5. edycji Biegu Pamięci Sybiru wzięło łącznie udział 1608 osób: 879 w Białymstoku, 301 we Wrocławiu i 428 wirtualnie. W ten sposób pamięć Sybiraków i Sybiraczek została uczczona m.in. w Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii i USA. Niektórzy biegacze biegli wielokrotnie, dodając kilometry do wspólnego wyniku. Rekordzista przebiegł 542 km. Łącznie wszyscy uczestnicy i uczestniczki 5. Biegu Pamięci Sybiru przebyli 17 925 km, to dystans odpowiadający drodze z Białegostoku na wschodni kraniec Eurazji.
